มหาวิทยาลัยนครพนมเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐ ที่เกิดจากการหลอมรวมสถานศึกษาในจังหวัดนครพนม ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยนครพนม พ.ศ. 2548 ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่122 ตอนที่ 75 ก เมื่อวันที่ 1 กันยายน พ.ศ.2548 จึงมีผลให้มหาวิทยาลัยนครพนม ได้รับการยกฐานะเป็น “มหาวิทยาลัยนครพนม”ตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2548 โดยมาตรา 4 แห่งพระราชบัญญัตินั้นให้รวม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครพนม, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม วิทยาเขตนครพนม, วิทยาลัยเทคนิคนครพนม, วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีนครพนม, วิทยาลัยการอาชีพธาตุพนม, วิทยาลัยการอาชีพนาหว้า และ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม มาจัดตั้งเป็นมหาวิทยาลัยนครพนม และให้มหาวิทยาลัยนครพนม เป็นนิติบุคคลและเป็นส่วนราชการตามกฎหมาย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา
มหาวิทยาลัยนครพนมดำเนินภารกิจภายใต้ภารกิจเดิมของสถานศึกษาที่นำมาหลอมรวม จัดการศึกษาทั้งในระดับหลักสูตรระยะสั้น หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส) หลักสูตรปริญญา ภายใต้ภาระกิจการหลอมรวมสถานศึกษาต่าง ๆ เข้าด้วยกัน ซึ่งแตกต่างจากสถาบันอุดมศึกษาเดิมที่จัดตั้งสถาบันขึ้นมาใหม่….
ปรัชญา/เอกลักษณ์/อัตลักษณ์
ปรัชญา
พัฒนาตน ตื่นรู้ ผู้รับใช้สังคม
เอกลักษณ์มหาวิทยาลัยนครพนม
มหาวิทยาลัยแห่งการสร้างสรรค์สังคมพหุวัฒนธรรม (University of Societal Creativity)
อัตลักษณ์บัณฑิตมหาวิทยาลัยนครพนม
รอบรู้ภาษา เชี่ยวชาญเทคโนโลยี มีจิตสาธารณะ พร้อมทักษะการทำงาน
วิสัยทัศน์/พันธกิจ/เป้าประสงค์
วิสัยทัศน์
มหาวิทยาลัยนครพนมเป็นมหาวิทยาลัยแห่งการสร้างสรรค์สังคมพหุวัฒนธรรมชั้นนำแห่งอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงตอนกลาง
พันธกิจ
พันธกิจที่ 1 : จัดหลักสูตรการสอนและพัฒนากำลังคนที่มีความรู้ความสามารถ และคุณธรรม จริยธรรมภายใต้บริบทความหลากหลายทางวัฒนธรรมและสังคมของประเทศกลุ่มอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงตอนกลาง
พันธกิจที่ 2 : การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมและองค์ความรู้ที่สำคัญต่อการสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืนของทุกภาคส่วน
พันธกิจที่ 3 : ให้บริการวิชาการและเป็นผู้นำในการถ่ายทอดองค์ความรู้ ในประเทศกลุ่มอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงตอนกลางเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน
พันธกิจที่ 4 : ส่งเสริม ทำนุบำรุง และเผยแพร่ศิลปะ วัฒนธรรมที่หลากหลายเพื่อการบูรณาการ การอยู่ร่วมกันในประเทศกลุ่มอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงตอนกลาง
พันธกิจที่ 5 : การบริหารจัดการที่ดีด้วยหลักธรรมาภิบาล
สัญลักษณ์มหาวิทยาลัย
ตราสัญลักษณ์
ตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยนครพนมมีลักษณะเป็นรูปหยดน้ำสีน้ำตาลประกอบด้วย องค์พระธาตุพนมอยู่บนดอกบัว ส่วนล่างขององค์พระธาตุพนมมีซุ้มประตูสี่ทิศบนคลื่นน้ำสีฟ้าจำนวนสามเส้น ภายในองค์พระธาตุพนมเป็นลายดอกบัวเจ็ดดอก โดยทั้งหมดอยู่ในวงรีลักษณะหยดน้ำและภายในมีวงรีสีเหลืองทองสองวง ระหว่างวงรีสีเหลืองทองมีรูปรวงข้าวสีเหลืองทองทั้งสองข้าง ส่งนล่างของตราสัญลักษณ์เป็นรูปฐานสิงห์สีน้ำตาลดัดโค้งตามรูปหยดน้ำ ด้านใต้เป็นชื่อมหาวิทยาลัยภาษาไทย “มหาวิทยาลัยนครพนม” และมีชื่อภาษาอังกฤษว่า “NAKHON PHANOM UNIVERSITY”
